Osmanlı İmparatorluğu'nun Yükselme Dönemi: Önemli Olaylar ve Fetihler
Giriş
Osmanlı İmparatorluğu’nun Yükselme Dönemi, Fatih Sultan Mehmet’in 1453 yılında İstanbul’u fethetmesiyle başlamış ve imparatorluğun gücünün zirveye ulaştığı bir dönem olmuştur. Bu notlar, bu dönemde gerçekleşen önemli fetihler ve olaylar hakkında bilgi sağlamaktadır.
1453 - İstanbul’un Fethi
- Açıklama: Bizans İmparatorluğu’nun başkenti Konstantinopolis (İstanbul), Fatih Sultan Mehmet tarafından 29 Mayıs 1453'te fethedildi.
- Önemi: Doğu Roma İmparatorluğu’nun (Bizans) sona ermesi ve Ortaçağ’ın kapanıp Yeniçağ’ın başlaması sağlandı. Osmanlıların başkenti Edirne'den İstanbul'a taşındı.
1459 - Amasra’nın Fethi
- Açıklama: Batı Karadeniz kıyısında bulunan ve Cenevizlilerin kolonisi olan Amasra, Fatih Sultan Mehmet döneminde fethedildi.
- Önemi: Günümüzde Bartın iline bağlı olan Amasra, küçük ve şirin bir sahil kasabasıdır.
1460 - Mora’nın Fethi
- Açıklama: Günümüzde Yunanistan’ın güneyinde bulunan yarımada, Fatih Sultan Mehmet döneminde fethedildi.
- Önemi: 369 yıl Osmanlıların egemenliğinde kalan Mora, 1829 tarihli Edirne Antlaşması ile Yunanistan’a bırakıldı.
1461 - Candaroğulları Beyliğinin Alınması
- Açıklama: Sinop ve Kastamonu civarında hüküm süren Candaroğulları Beyliği’ne Fatih Sultan Mehmet son vermiştir.
- Önemi: Anadolu’daki Osmanlı hâkimiyetini pekiştirmiştir.
1461 - Trabzon’un Fethi
- Açıklama: Trabzon’daki Pontus Rum İmparatorluğu’na son verilerek Trabzon, Osmanlı egemenliği altına girdi.
- Önemi: Yavuz Sultan Selim, Trabzon Sancağı'nda 24 yıl valilik yapmış ve Kanuni Sultan Süleyman Trabzon’da dünyaya gelmiştir.
1468 - Karamanoğulları Beyliğinin Alınması
- Açıklama: Konya ve çevresinde hüküm süren Karamanoğulları Beyliği, Fatih Sultan Mehmet döneminde Osmanlı egemenliği altına alınmıştır.
- Önemi: Anadolu’da Osmanlı hâkimiyeti güçlendirilmiştir.
1473 - Otlukbeli Savaşı
- Açıklama: Fatih Sultan Mehmet ile Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan arasında Erzincan’ın Otlukbeli ilçesinde gerçekleşen savaş.
- Önemi: Osmanlı Devleti kesin zafer kazanmış ve Akkoyunlu Devleti dağılma sürecine girmiştir.
1475 - Kırım’ın Alınması
- Açıklama: Kırım Hanlığı, Gedik Ahmet Paşa komutasındaki Osmanlı donanması tarafından fethedildi.
- Önemi: 300 yıl Osmanlıların egemenliği altında kalan Kırım Hanlığı, 1774 tarihli Küçük Kaynarca Antlaşması ile bağımsızlığını kazandı.
1479 - Arnavutluk’un Fethi
- Açıklama: Balkanlarda bulunan Arnavutluk toprakları Fatih Sultan Mehmet döneminde Osmanlı egemenliği altına girmiştir.
- Önemi: Arnavut İskender Bey’in ölümünden sonra Arnavutluk, Osmanlıların kontrolüne girmiştir.
1481 - II. Beyazıt’ın Tahta Çıkması
- Açıklama: II. Beyazıt, Osmanlı tahtına çıkmadan önce 27 yıl boyunca Amasya sancağında valilik yapmıştır.
- Önemi: II. Beyazıt dönemi, Osmanlı Devleti'nin iç sorunlarla uğraştığı bir dönemdir.
1481-1495 - Cem Sultan İsyanı
- Açıklama: II. Beyazıt'ın kardeşi Cem Sultan, Osmanlı tahtına geçmek için isyan etmiş fakat başarısız olunca Rodos şövalyelerine sığınmış, daha sonra İtalya’daki Papa’ya gönderilmiştir ve burada hayatını kaybetmiştir.
- Önemi: Osmanlı Devleti’nin iç huzurunu tehdit eden önemli bir isyandır.
1492 - Müslümanlar ve Yahudilerin Kurtarılması
- Açıklama: II. Beyazıt devrinde, İspanya'da Hıristiyanların baskısına maruz kalan Müslüman Araplar ve Yahudiler, Kemal Reis komutasındaki Osmanlı donanması tarafından kurtarılmıştır.
- Önemi: Osmanlı Devleti’nin insani ve dini sorumlulukları doğrultusunda gerçekleştirdiği bir harekettir.
1501 - Safevi Devletinin Kurulması
- Açıklama: II. Beyazıt zamanında İran'ın Tebriz şehrinde Şah İsmail tarafından Şii Safevi Devleti kurulmuştur.
- Önemi: Osmanlı Devleti için ileride büyük bir tehdit oluşturacak olan Safevi Devleti'nin kuruluşudur.
1499 - Sapienza Deniz Savaşı
- Açıklama: II. Beyazıt devrindeki Sapienza Deniz Savaşı'nda Osmanlılar, Venediklilere karşı başarılı olmuştur.
- Önemi: Osmanlıların deniz gücünü pekiştiren bir savaştır.
Büyük İstanbul Depremi
- Açıklama: II. Beyazıt devrinde yaşanan ve "Küçük Kıyamet" olarak adlandırılan depremde 13.000 insan hayatını kaybetmiştir.
- Önemi: İstanbul’un büyük bir felaketle karşı karşıya kaldığı tarihi bir olaydır.
Şahkulu Ayaklanması
- Açıklama: Şah İsmail taraftarlarının 1511'de Anadolu'da çıkardığı "Şahkulu Ayaklanması", Sadrazam Ali Paşa tarafından bastırılmıştır.
- Önemi: Safevi Devleti’nin Osmanlı Devleti içerisindeki etkisini azaltmak için yapılan bir harekettir.
1512 - Yavuz Sultan Selim’in Tahta Çıkması
- Açıklama: Yavuz Sultan Selim, Osmanlı tahtına çıkmadan önce Trabzon sancağında 24 yıl valilik yapmıştır.
- Önemi: Osmanlı tahtında güçlü bir hükümdarın yönetimi başlamıştır.
1514 - Çaldıran Seferi
- Açıklama: Safevi Devleti üzerine yapılan Çaldıran Seferi'nde Şah İsmail’in taraftarlarının Anadolu’daki etkinliği azalmıştır.
- Önemi: Osmanlı Devleti, Şiilik propagandasının etkilerini azaltmış ve doğu sınırlarını güvence altına almıştır.
1515 - Turnadağ Savaşı
- Açıklama: Çaldıran Seferi dönüşünde yapılan Turnadağ Savaşı'nda Dulkadiroğulları Beyliği’ne son verilmiştir.
- Önemi: Osmanlılar ile Memluklular sınır komşusu olmuştur.
1515 - Ramazanoğulları’nın Egemenlik Altına Alınması
- Açıklama: Adana ve çevresinde hüküm süren Ramazanoğulları Beyliği, Osmanlı Devleti’nin egemenliği altına girmiştir.
- Önemi: Anadolu’daki Osmanlı hâkimiyeti güçlendirilmiştir.
1516 - Mısır Seferi
- Açıklama: Suriye, Kudüs, Mekke, Medine ve Mısır’ı kontrolünde tutan Memluklular üzerine Yavuz Sultan Selim tarafından Mısır Seferi düzenlenmiştir.
- Önemi: Osmanlı Devleti, kutsal toprakların kontrolünü ele geçirmiştir.
1516 - Mercidabık Savaşı
- Açıklama: Osmanlılar ile Memluklular arasında gerçekleşen Mercidabık Savaşı’nı Osmanlı Devleti kazanmış ve Suriye, Lübnan, Ürdün ve Kudüs toprakları Osmanlıların kontrolüne girmiştir.
- Önemi: Osmanlı Devleti’nin Suriye’deki hâkimiyeti pekişmiştir.
1517 - Ridaniye Savaşı
- Açıklama: Osmanlı padişahı Yavuz Sultan Selim, Ridaniye Savaşı ile Memluklulara son vermiş ve Mısır, Mekke ve Medine Osmanlıların kontrolüne girmiştir.
- Önemi: Osmanlı Devleti, İslam dünyasının en kutsal topraklarının kontrolünü ele geçirmiştir. Bu savaşla birlikte Venedikliler, Kıbrıs Adası için Memluklulara ödedikleri vergiyi Osmanlılara ödemeye başlamışlardır.
Celali Ayaklanmalarının Çıkması
- Açıklama: Anadolu'da asayişin bozulmasına ve ticaretin gerilemesine neden olan Celali İsyanları ilk kez Yavuz Sultan Selim devrinde ortaya çıkmıştır.
- Önemi: Osmanlı Devleti'nin iç düzenini tehdit eden önemli bir sosyal hareket olarak kabul edilir.
1520 - Kanuni Sultan Süleyman’ın Tahta Çıkması
- Açıklama: Osmanlı tahtında 46 yıl oturan Kanuni Sultan Süleyman dönemi, Osmanlı İmparatorluğu’nun en parlak dönemlerinden biridir.
- Önemi: Kanuni döneminde Osmanlı İmparatorluğu, hem doğuda Safevilerle hem de batıda Avusturya Arşidüklüğü ile büyük mücadelelere girişmiştir.
1521 - Belgrad’ın Fethi
- Açıklama: Kanuni Sultan Süleyman döneminde fethedilen ilk yer Belgrad'tır.
- Önemi: Belgrad’ın fethi, Osmanlı İmparatorluğu'nun Avrupa'daki ilerleyişinin önemli bir adımıdır.
1522 - Rodos Adasının Fethi
- Açıklama: Saint Jean Şövalyeleri’nin kontrolünde olan Rodos Adası, Kanuni Sultan Süleyman döneminde fethedilmiştir.
- Önemi: Rodos Adası'nın fethi, Akdeniz’deki Osmanlı deniz hakimiyetini pekiştirmiştir.
1526 - Mohaç Meydan Savaşı
- Açıklama: Kanuni Sultan Süleyman döneminde Macaristan’a karşı yapılan Mohaç Meydan Savaşı'nda büyük bir zafer elde edilmiştir.
- Önemi: Macaristan toprakları Osmanlı Devleti'nin egemenliği altına girmiş ve Avrupa'da Osmanlı'nın etkisi artmıştır. Macar Kralı II. Layoş, Mohaç Meydan Savaşı'nda hayatını kaybetmiştir.
Sonuç
Osmanlı İmparatorluğu’nun Yükselme Dönemi, fetihler ve askeri başarılarla dolu bir dönemdir. Bu dönem, imparatorluğun sınırlarının genişlemesi, ekonomik ve kültürel zenginliğin artması ve uluslararası alanda güç kazanmasıyla karakterize edilmiştir. İstanbul’un fethi ile başlayan bu süreç, Osmanlı Devleti’ni dünya tarihinin en güçlü ve etkili imparatorluklarından biri haline getirmiştir.
0 Yorumlar
🔔 Görüşleriniz Biçim için Önemlidir.